LGB

LGB geschiedenis

In 1881 richtten Ernst Paul Lehmann en Jean Eichner te Brandenburg an der Havel onder de naam Blechspielwaren-Fabrik von Lehmann & Eichner een speelgoedfabriek op. Helaas stierf Eichner al in 1884; Lehmann zette het bedrijf alleen voort. Concurrenten kopieerden echter in die dagen vele van de Lehman-ontwerpen waardoor verkopen inzakten en de onderneming er financieel slecht voor kwam te staan. Lehmann wist met aanvraag van patenten op zijn producten zijn bedrijf te redden. In 1888 was de onderneming weer uit de rode cijfers. Er kwamen nieuwe productlijnen bij, waaronder blikken opwindspeelgoed. Bekende speelgoedfiguren van de fabrikant in die tijd waren Kletteraffe Tom, de Störrische Esel Tanzmatrose en later de TUT-TUT auto. In 1895 was er weer een flinke tegenslag: de fabriek werd door brand verwoest waarna nieuwe panden te Brandenburg werden betrokken.

In 1904 reisde Lehman naar de Verenigde Staten voor een bezoek aan de St. Louis Exposition. Hij slaagde erin zakelijke contacten met Amerikaanse ondernemers te leggen die zijn producten wilde importeren; het begin een jarenlange succesvolle export. Opschriften van Lehmann-verpakkingen waren in die dagen zowel in het Duits als in het Engels.

In 1926 werd de naam Ernest Paul Lehmann Patentwerk geïntroduceerd, uitgroeiend tot een begrip in mechanisch speelgoed. Na Lehmanns overlijden in 1934 nam zijn neef Johannes Richter de fabriek over. Richter was tussen 1908 en 1911 al in dienst van het bedrijf geweest en vanaf 1921 partner in de onderneming.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog had het bedrijf het zwaar vanwege de schaarste van materialen en het wegvallen van de export. Onder het juk van het naziregime heeft de fabriek in die jaren echter geen militair getint speelgoed gemaakt. Na de oorlog werd de zo goed als stilgevallen productie in de nog onbeschadigde fabrieksgebouwen te Brandenburg hervat. Deze lagen echter in de bezettingszone van de Sovjet-Unie waardoor de productie voor export naar de Sovjet-Unie werd bestemd. In 1948 wijzigde de bedrijfsnaam in Volkseigener Betrieb (VEB) Mechanische Spielwaren. Het werd de toonaangevende fabrikant van blikken speelgoed van de toenmalige DDR. Johannes Richter vertrok uit Brandenburg, vestigde zich aanvankelijk in West-Berlijn en later in Neurenberg.

Johannes Richter startte met zijn zoons Eberhard en Wolfgang in 1950 een nieuw bedrijf te Neurenberg. Na de dood van Richter in 1956 namen zijn zoons de zaak over. In 1959 werd een nieuwe productielijn voor kunststofverwerking in gebruik genomen. Op de Neurenberger speelgoedbeurs van 1968 toonde het bedrijf onder de naam Lehmann Gross Bahn (LGB) voor het eerst treinmodellen aan het publiek. Deze waren van Luran S vervaardigd, een door BASF ontwikkelde duurzame weer- en uv-bestendige kunststof. De bijbehorende rails met een spoorwijdte van 45 mm had messing spoorstaven met bielzen uit taaie kunststof. De toegepaste materialen maakten LGB modeltreinen en rails voor buitengebruik geschikt. De door LGB ontwikkelde grote schaal G (1:22,5) nodigt daartoe ook uit. In werkelijkheid varieert de schaal tussen 1:20 en 1:32, aan het specifieke model aangepast omdat zowel smal- als normaalspoortreinen op dezelfde spoorwijdte moesten rijden. Het eerste locomotiefmodel was de in Duitsland bekende Stainz, een kleine twee-assige tenderlocomotief die tot op de dag van vandaag in productie is. De Stainz is in de loop der jaren verder ontwikkeld. Er is veel aan de aandrijftechniek veranderd, ook zijn geluidseffecten en een rookgenerator toegevoegd.

In 1977 en 1978 heeft LGB een aparte productielijn gehad die onder de naam “Primus” op de markt is gebracht. Het waren vereenvoudigde uitvoeringen van bestaande LGB-modellen die in warenhuizen werden verkocht. Ze zijn herkenbaar aan een gele verpakking (in plaats van rood) en in het midden van het serienummer staat een 8. Bijvoorbeeld LGB-loc 2072 werd versimpeld uitgebracht onder Primus-nummer 20872. In 1989 zijn nog eenmaal startsets, met een Stainz-locomotief en twee wagons, onder de naam PRIMUS – GROSSBAHN uitgebracht. Deze sets hadden eveneens een gele verpakking.

Tussen 1980 tot 1997 heeft LGB ook treinen voor speelgoedmerk Playmobil geproduceerd. Het waren eenvoudig gelijnde, maar robuust uitgevoerde treinen speciaal voor kinderen. Deze reden op dezelfde 45 mm brede rails als LGB en de onderstellen en motoren waren gelijk aan die van sommige LGB-modellen. In 1997 stapte Playmobil op radiografisch bestuurde treinen (radio control) met accuvoeding over.

In 1981 trad Wolfgang Richters zoon Rolf tot de zaak toe, in 1988 gevolgd door Eberhards zoon Johannes. In datzelfde jaar werd te San Diego LGB of America (LGBoA) opgericht.

In 2006 vierde de firma uitgebreid het 125-jarige jubileum van Ernst Paul Lehmann Patentwerk met tal van festiviteiten op het terrein van de LGB-fabriek te Neurenberg. Vooral als gevolg van verslechterde economische omstandigheden en tegenvallende verkopen in de VS was LGB in september van datzelfde jaar niet meer in staat aan de betalingsverplichtingen te voldoen. De Amerikaanse tak van het bedrijf was inmiddels al verkocht. De Lehmann-Sammlung uit het fabrieksmuseum met onder meer veel blikken speelgoed uit de beginperiode van het bedrijf werd in het Spielzeugmuseum te Neurenberg ondergebracht. Op 26 juli 2007 nam modeltreinenfabrikant Märklin LGB over. De productie werd goeddeels naar het buitenland waaronder China verplaatst. In 2013 nam de Simba Dickie Group het moederbedrijf Märklin over, en is daarmee ook eigenaar van LGB.

Ondanks een roerige periode is LGB vandaag de dag nog altijd toonaangevend en populair met onveranderde topkwaliteit, uitstraling en een breed assortiment met veel nieuwe modellen en toebehoren. Bovendien is er veel in eigentijdse techniek geïnvesteerd, zoals nauwkeurig geregeld digitaal rijden met diverse schakelbare functies, uitgebreide mogelijkheden voor multi-treinenbedrijf en toepassing van duurzame en energiezuinige ledverlichting.

Summary in English

The LGB history dates back to 1881 when Ernst Paul Lehmann en Jean Eichner te Brandenburg an der Havel started their company Blechspielwaren-Fabrik von Lehmann & Eichner, a factory for tin toys production. A newly established Nuremberg factory presented the first LGB-invented G-scale (1/22,5) train products in 1968. A special feature was the use of Luran S, a durable weather and UV resistant plastic developed by BASF which made LGB trains suitable for outdoor use. The accessory LGB 45 mm wide track system with brass tracks and sturdy plastic sleepers was also designed for outdoor use. LGB G-scale trains aren’t always exactly 1:22,5, but are adapted to the desired model in order to produce normal gauge and narrow gauge train models for the same 45 mm trackwidth. Despite a few stormy years around 2005, LGB has remained immensely popular with all age categories. Since 2007 LGB has been part of Märklin. In those past years the company has invested in new models, up-to-date technology, such as accurate digital train control with numerous switchable functions, wide possibilities for multi train operation and the use of durable and energy saving led lighting. Main production has moved to China, but trusty LGB top quality and appearance have remained.  Meijer & Blessing Hobby carries a considerable part of the LGB product range and accessory products alike. The actual stock is displayed on our website. You can order online in our web shop, or visit our store in Rotterdam centre, about 15 mins. from Rotterdam Central Station.